karışımların ayrıştırılması ders notları, 9.
sınıf karışımların ayrılması konu anlatımı, lise kimya konu anlatımı, 10. kimya
dersi ders notları, 9. sınıf kimya konu anlatımı, ygs hazırlık notları,
lys ders notları
A) Tanecik Boyutu Farkından
Yararlanılarak Ayırma Yöntemleri
1) Ayıklama : Tanecik boyutları, şekilleri, vb. özellikleri farklı olan maddelerin oluşturduğu heterojen katı-katı karışımlarını ayırmada kullanılır.
• Mıknatısla ayırma da bir ayıklama yöntemidir.
• Nohutun, fasulyenin, kahve tanelerinin ayrılmasında kullanılır.
1) Ayıklama : Tanecik boyutları, şekilleri, vb. özellikleri farklı olan maddelerin oluşturduğu heterojen katı-katı karışımlarını ayırmada kullanılır.
• Mıknatısla ayırma da bir ayıklama yöntemidir.
• Nohutun, fasulyenin, kahve tanelerinin ayrılmasında kullanılır.
2) Eleme : Katı-katı heterojen karışımlarını bileşenlerine ayırmak için tanecik boyutu farkından yararlanılarak yapılan işlemdir.
• Eleme işleminde kullanılan araçlara “elek” denir.
• Çakıl taşlarının ince kumdan ayrılmasında kullanılır.
• Unun yabancı maddelerden ayrılmasında kullanılır.
• Bakliyatlar paketlenmeden önce elenerek boyutlarına göre ayrılırlar.
3) Süzme : Katının sıvı içinde dağılmasıyla oluşan heterojen karışımları bileşenlerine ayırmada kullanılır.
• Çay posasını ayırmada süzgeç, makarnayı süzerken kevgir, laboratuarda ise süzgeç kağıdı kullanılır.
• Süzme yöntemi sadece heterojen katı-sıvı karışımlarını ayırmak için değil, katı-gaz karışımlarını ayırmak için de kullanılır. Örn : toz maskeleri, gaz maskeleri, arabadaki hava filtresi, fabrika bacalarındaki hava filtresi…
• Naftalin-su ve tebeşir tozu-su karışımlarının da ayrılmasında kullanılır.
• Araba motorundaki parçaları süzmede de kullanılır.
4) Diyaliz : Sıvı-katı heterojen karışımlarda katı, süzgeç kağıdından geçebilecek kadar küçük ise süzme ile ayrılamayacağı için santrifüjleme yapılır. Santrifüjleme ile sonuç alınamayan koloidal maddeler için diyaliz yöntemi kullanılır. Diyaliz; koloit karışımların gözenekli zarlardan geçebilmesi temeline dayanan çözümleme ve arıtma yöntemidir.
• Yarı geçirgen bir zar kullanılır.
• Diyaliz makinesiyle kanın temizlenmesi buna örnektir.
B) Yoğunluk Farkından Yararlanılarak Ayırma Yöntemleri
• Farklı iki katı maddeden oluşan bir karışımı ayırmak için, bu karışımın üzerine bileşenlerle etkileşmeyen ve yoğunluğu bileşenlerin yoğunluk değerleri arasında olan bir sıvı eklenir.
• Yoğunlukları farklı ve birbiri içinde çözünmeyen sıvı-sıvı karışımlarının ayrılmasında ayırma hunisi kullanılır.
• Sütün üzerindeki kaymağın ayrılması yoğunluk farkından yararlanılarak olur.
1) Çöktürme : İki çözelti birbirine karıştırıldığında çözeltideki iyonların birbirleriyle tepkime vererek suda çözünmeyen katı oluşturmasına çökme, oluşan katıya çökelek, yapılan işleme ise çöktürme denir.
• Suyun arıtılmasında, içme suyundan demirin uzaklaştırılmasında, atık sulardan fosfatların uzaklaştırılmasında kullanılır.
• Laboratuarda çöktürme işlemi büyük taneciklerle çalışılıyorsa bir beherglas içerisinde, küçük taneciklerle çalışılıyorsa bir santrifüj tüpünde yapılır.
2) Aktarma(Dekantasyon) : Çöktürme işleminde oluşan çökeleğin tamamen dibe çökmesi beklenir. Üstte kalan sıvının bulandırılmadan dikkatlice başka bir kaba ayrılmasıdır.
• Bu işlemde çökeleğin ağır, iri taneli ve kristal yapıda olması gerekir.
• Altının saflaştırılmasında, zeytinyağının posasının ayrılmasında kullanılır.
3) Yüzdürme(Flotasyon) : Sudan hafif, askıda olan katı taneciklerinin su yüzeyine yükseltilerek uzaklaştırılmasıdır.
• Bakır, kurşun çinko cevherlerinin ayrılmasında kullanılır.
C) Çözünürlük Farkından Yararlanılarak Ayırma Yöntemleri
1) Kristallendirme : Sıcaklığın düşmesiyle çözünürlüğü azalan maddenin düzgün geometrik şekilli katı parçalar halinde çöktürülmesine kristallendirme denir.
• İki veya daha çok maddenin(KNO3 – CeSO4 , tuz-şeker) çözünürlük farkıyla ayrılmasına ayrımsal kristallendirme denir.
2) Ekstraksiyon(özütleme-çekme) : Katı veya sıvı bir karışımın ilave edilen çözücü yardımıyla karışmış olduğu diğer katı ve sıvıdan ayrılması işlemidir.
• Şeker pancarından şeker, karanfilden karanfil yağı eldesinde kullanılır.
• Homojen karışımlardan ya da katı karışımlarından istenen maddeyi ayırmada kullanılır.
D) Kaynama Noktası Farkından Yararlanılarak Ayırma Yöntemleri
1) Damıtma(Basit damıtma) : Bir katının çözünmesiyle oluşan homojen karışımlarından sadece katı bileşeni elde etmek istiyorsak buharlaştırma işlemi, her iki bileşeni elde etmek istiyorsak basit damıtma(destilasyon) yapılır.
• Damıtma ile elde edilen sıvıya destilat denir.
2) Ayrımsal Damıtma : Kaynama noktaları birbirine yakın homojen sıvı-sıvı karışımlarının bileşenlerine daha saf olarak ayrılması için kullanılır.
• Ayrımsal damıtma ile damıtma arasındaki tek fark ayrımsal damıtma düzeneğinde fraksiyon kolunun bulunmasıdır.
• Alkol-su karışımının ayrılmasında kullanılır.
• Petrolün rafinelerde çeşitli ürünlere ayrılmasında kullanılır.
Hâl değiştirme sıcaklığından yararlanarak erime noktası farklı olan katı–katı karışımları, kaynama noktası farklı sıvı–sıvı karışımları ve yoğunlaşma noktaları farklı gaz–gaz karışımları birbirinden ayrılabilir.
Demir ve kurşundan oluşan bir karışımın ayrılması: Demirin erime noktası 1540°C ve kurşunun erime noktası 327,5°C’dir. Karışım bir potada ısıtıldığında erime noktası düşük olan kurşun önce erir. Sıvı hâle geçen kurşun süzülerek demirden ayrılır.
Maddelerin erime kaynama sıcaklıkları gibi, hal değiştirme sıcaklıklarının ayırt edici bir özellikleri olduğunu biliyoruz. Maddelerin bu özelliklerinin farklı oluşundan yararlanarak karışımları bileşenlerine ayırabiliriz. Suda çözünen katı bir madde, suyun buharlaşması ile saf olarak elde edilebilir.
Belli bir sıcaklıkta diğerlerine göre daha fazla miktarda buharlaşan sıvıların kaynama noktası düşüktür. Örneğin; aynı koşullardaki etil alkol sudan daha çok buharlaştığından, kaynama noktası sudan düşüktür. 100°C, etil alkol 78°C’de kaynar.
Saf maddelerde hal değişimi süresince sıcaklık sabittir. Örneğin; 100°C’ta kaynar. 0°C’ta donar. (1 atm’de) kaynama ve donma süresince sıcaklık sabittir. Çözeltilerde ise hal değişim süresince sıcaklık sabit değildir. Çözeltilerde, kaynama süresince sıcaklık artma; donma süresince sıcaklıkta azalma gözlenir.
ELİNİZE SAĞLIK.ÇOK İYİ OLMUŞ.
YanıtlayınSilKomikmiş admin kardeş, emeğine sağlık tıklattım teraziyi
YanıtlayınSilbayıldım yhaaaaaaaaa sübersinizzzz qalppp
YanıtlayınSilçok güzel.
YanıtlayınSiltsq admin hariqasn....
YanıtlayınSilErgen
SilBunlar hala yaşıyor mu allah aşkına
SilSjdjjsjsjsjskks ulan heryerdeler
SilPiskolojim bozuluo bunlari görünce fndnmskdka
SilBu ne. Abi ya
Sil2014 de olsa tam olacakmış, tsq.d
Silçok teşekkür ederim çok güzel ...
YanıtlayınSilÇok güzel olmuş ellerinize sağlık..
YanıtlayınSiladmin sağol sınavda çıktı hll
YanıtlayınSilbunlar kaçıncı sınıf???
YanıtlayınSilAynen yaa?
Sil9.
SilVeya 10 🙂
Sil10
Sil9.sınıf
YanıtlayınSilşok güzel
YanıtlayınSilreklam yapma arkadaşım.
SilRoklom yopmo orkodosom
SilAy çok güzel olmuş
YanıtlayınSilÇok güzel olmuş laaaannnnn.....:)))))
YanıtlayınSilSagolun
YanıtlayınSileyvallah hacii yıllık proje ödevimde çok yardımcı oldu
YanıtlayınSilharikasınız ödevimde yararlı oldu
YanıtlayınSilEllerine sağlık admin kardeş
YanıtlayınSiltşk
YanıtlayınSilMükemmel olmuş çok işime yaradı.
YanıtlayınSilTeşekkür ederim.
güzel olmuş işime yaradı
YanıtlayınSilgüzel olmuş tşk
YanıtlayınSilAllah razı olsun :D
YanıtlayınSilEline sağlık
YanıtlayınSilElinize sağlık,çok işime yaradı.
YanıtlayınSilHARİKASINIZ DAA BEN SORU BULAMADIM :((
YanıtlayınSilSorduğu
YanıtlayınSilher
Soru
Burda :D
Admn choq yrrli olms tsq admn choq isime yrdi bnlar
YanıtlayınSilAllah seni kahretmesin
Silsüperr
YanıtlayınSilAllah razı olsun :))
YanıtlayınSilElinize sağlık :)
YanıtlayınSileliniz dert görmesin
YanıtlayınSilhadi
YanıtlayınSilIsime yaradi solun
YanıtlayınSilAy valla çok güzel olmuş
YanıtlayınSilEmeğinize sağlık kardeşim😊😊
YanıtlayınSilEyw karşiim
YanıtlayınSilsaolun çok işime yaradı
YanıtlayınSilcok güzel olmus elinize saglık
YanıtlayınSilçok teşekkür ederim sınavlarım için çok yardımcı oldu hocamız bu kadar yazdırmamıştı...
YanıtlayınSilSaulun elinize sağlık ii olmş
YanıtlayınSilgüzel Sağol Allah razı olsun
YanıtlayınSilFişeqsin admn qrdş
YanıtlayınSilW@LL@h F1ŞEKS1N Y0N3T1C1 K@RD3Ş TŞK
YanıtlayınSilCOK GÜZEL OLMUŞ ELİNIZE SAGLIK
YanıtlayınSilBöyle güzel anlatmaya devam
YanıtlayınSilIyisiniz iyi
YanıtlayınSil10. Sinif
YanıtlayınSilKlavyenize sağlık
YanıtlayınSilCok guzel cok aciklayici olmus ellerinize saglik
YanıtlayınSilS.urfa harun yahya gulmser
YanıtlayınSilŞANLİURFA VİRANŞEHİR ANADOLU LİSESİ 10/F
YanıtlayınSilTEşEqqÜrLeR AdMiN Qardaş MüQQeMMeL BiR YaZı
YanıtlayınSilCok guzel sorular
YanıtlayınSilGuzel
YanıtlayınSilEksik var mıknatıs ve elektiriklenmeyi almamıs
YanıtlayınSilVery goog and this page is a perfect
YanıtlayınSilAllah ne muradınız varsa versin. İSBL den selamlar..
YanıtlayınSilAllah razı olsun elinize sağlık
YanıtlayınSilgo go go
YanıtlayınSilcoq ii yhaa teskürler adminastrador qardes
YanıtlayınSilBilmym kisa gbi
YanıtlayınSilSupersiniz çok iyi
YanıtlayınSilEyvallah admin bey saol
YanıtlayınSilÇok güzel olmuş ellerinize sağlık
YanıtlayınSilHarika olmuş teşekkürler
YanıtlayınSil
YanıtlayınSilAhmet kömürcü de burda
Elinize sağlık çok işime yaradı Allah razı olsun teşekürler
YanıtlayınSilCok iyi arkadaşlar
YanıtlayınSilIyi ama kısa gibi geldi
YanıtlayınSilneyim var ki recepten gayrı
YanıtlayınSil:D
SilEyw reisss
YanıtlayınSilYani idare eder🙂
YanıtlayınSil